TUNCELİ’NİN KAYA KONUTLARI “İN DELİKLERİ” DİKKAT ÇEKİYOR

Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde yer alan “İn Delikleri” ve “Derviş Hücreleri” olarak bilinen kaya odalar yapısıyla dikkat çekerken, ziyaretçilerini de etkiliyor.

Çemişgezek ilçesinde Tağar Çayı Vadisi’nin yukarıya doğru uzanan kısımda sarp kalker kayalarına konut amaçlı oyulmuş “Derviş hücreleri” ve “İn delikleri” olarak dillendirilen kaya odalar, arkeolojik ve doğal sit alanı olarak koruma altında bulunuyor. Geçmişi yüz yıllara dayandığı bilinen ancak tam yapılış tarihi bilinmeyen 3 katlı bir yapıyı anımsatan odalar doğal yaşamı akıllara getiriyor.

Kimler tarafından yapıldığı bilinmeyen in deliklerinin, üç kat halinde sıralı odalar ve bu odaları aydınlatan büyük pencereler ile uzun koridorlardan oluştuğu biliniyor. Ayrıca, su gereksinimini karşılamak üzere, kayaların arasından sızan suların toplandığı sarnıçlar, yukarıdaki odalara ulaşmak için kayalardan yapılan merdivenler ve galeriler bulunan in delikleri iki kısımdan oluşuyor. Birinci kısmına dışarıdan merdivenle çıkılırken, ikinci kısımın çok dar olduğu, girişinde bekleme yeri ve sonrasında merdivenle uzun bir koridora çıkıldığı biliniyor. Kaya odaların en üstünde daha zor çıkılabilen ve diğerlerine görece daha büyük olan oda ise “Bey Odası” olarak adlandırılıyor.

İn delikleri ve çevresi drone ile de havadan görüntülenirken ilçe sakinleri bölgenin turizme kazandırılmasını istiyor. Öte yandan ilçeye yakın zaman da atanan Kaymakam Mehmet Güder, imkanlar dahilinde tarihi yapıya ilginin arttırılması ve ulaşımın daha da kolaylaştırılması için bir takım düzenlemeler planladıklarını aktardı.

“URARTULAR DÖNEMİNDE YAPILMA İHTİMALİ FAZLA”

İn deliklerinin turizme kazandırılmasının bölge ekonomisine katma değer katacağını dile getiren ilçe sakinlerinden Kaan Gökalp “ Memleketimizin tarihine, doğasına ve kültürüne karşı ayrı bir ilgimiz var. İn deliklerinin yapımıyla ilgili farklı rivayetler var. 1891 yılı Arama Sonuçları Mamuret-ül-Aziz yani Elazığ il yıllıkları salname dediğimiz eski il yıllıklarında Cenevizliler dönemimde yapıldığına dair bir bilgi var. Fakat Cenevizlilerin tarihine baktığımız zaman denizci bir toplum olduklarından burada böyle bir faaliyet göstermeleri pek mümkün görünmüyor. Ama gerçek anlamda tarih kaynakları ve tarihçilerin yaptıkları araştırmalar neticesinde Milattan Önce 600 ve 300 yılları arasında Çemişgezek ve çevresi 300 yıl boyunca Urartuların hakimiyeti altında kalmıştır. Bu dönemde yapılmış olma ihtimali daha fazladır. Tarihçiler tarafından kaya yerleşim alanları özellikle Urartular yerleşimleri olarak kabul edilmektedir. Çemişgezek’te bu anlamda özel bir yerdir. İn delikleri aslında 3 katlıdır. Giriş katı, kullanım alanları üste yaşam alanları ve en üstte bey, kral odası dediğimiz ayrı özel yapım odalar var. En büyük oda orasıdır. Bunu dışında 20 tane mumtazam yapılı yaklaşık 20 metrekarelik odalar var. Altta görülen kısımlar yaşam alanları, güvenlik noktaları gibi günlük sosyal ihtiyaçların temin edilecek noktalar. İn deliklerinin girişindeki sol tarafta su sarnıcı, su depoları, güvenlik noktalarıyla birlikte balkon dediğimiz bir alan vardır. Onlar gözetleme noktalarıdır. 1.5 ve 2 metre derinliğinde su depoları vardır. Taşın içinde yağışlarla birlikte damlayan sular orada depolanır ve orada yaşayan insanların su ihtiyacını temin etmeye yöneliktir. Tabi özel bir mekandır” dedi.

İn deliklerini merak ettiğini ve Elazığ’dan ziyaret etmeye geldiğin aktaran Furkan Türkoğlu ise “Elazığ ilinden Çemişgezek ilçesine geldim. Karşıdan görünen İn deliklerini merak ettim. Birkaç kişiden duymuştum. Ben de merakıma yenik düşüp gelip gezmek istedim. Ulaşım noktası konusunda biraz sıkıntılar var. Patika yollar. Hani bunlar düzeltilirse, restorasyon yapılırsa gayet güzel yerler. İn delikleri bölgesinde bulunan mağaralara girdiğimde içerisinde yaklaşık 15-20 metrekarelik küçük odalar vardı” ifadelerini kullandı.