Profesörden Dicle Nehri’ndeki Balık Ölümleri Uyarısı

Diyarbakır’dan geçen Dicle Nehri’nin kıyı ve yüzeyinde çok sayıda ölü balık tespit edildi. Balıklardan alınan numuneler laboratuvara gönderilerek incelemeye alındı. Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Tarık Çiçek, balık ölümlerine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Dr. Çiçek, bölgede toplu balık ölümlerinin özellikle nisan ve mayıs aylarında sıkça yaşandığını belirterek, bu durumun başlıca nedenleri arasında su seviyesindeki düşüş ve nehir yatağındaki kirliliği gösterdi. Kış aylarında yeterli yağışın gerçekleşmemesinin de bu süreci olumsuz etkilediğine dikkat çeken Çiçek, “Yağışların az olmasıyla birlikte su durağan hale geliyor, kirlilik birikiyor. Havanın ısınmasıyla sudaki canlıların oksijen ihtiyacı artıyor. Aynı zamanda su içerisindeki kirlilik çözülürken de oksijen kullanılıyor. Bu durum balık ölümlerini beraberinde getiriyor. Ayrıca sulama amacıyla Dicle Nehri üzerinde kurulan barajların su tutması, nehir yatağına bırakılan su miktarını azaltarak bu süreci daha da derinleştiriyor” dedi.

“CAN SUYU UYGULAMASI ŞART”

Sorunun çözümü için nehir yatağına periyodik olarak ‘can suyu’ bırakılması gerektiğini vurgulayan Dr. Çiçek, çevre bilincinin artırılması çağrısında bulundu. “Evsel ve tarımsal atıkların nehirle buluşmaması için gerekli önlemlerin alınması şart. Vatandaşlar, piknik yaparken ya da nehir kenarında vakit geçirirken çevreyi kirletmemeli. Kullanılan ilaçlı sular, gübre suları ve diğer atıkların nehire karışması, tabanda ciddi kirliliğe yol açıyor. Kışın balık ölümleri yaşanmamasının nedeni, su canlılarının daha az hareketli ve daha az oksijen tüketen bir dönemde olmasıdır. Ancak havalar ısındığında bu ihtiyaç artıyor ve sonuç olarak ölümler kaçınılmaz hale geliyor” diye konuştu.

BALIKÇILAR DA DURUMDAN ENDİŞELİ

Yaklaşık 35 yıldır balıkçılıkla uğraşan Veysi Bozyıl ise 1990’lı yıllara kadar Dicle Nehri’nin oldukça berrak olduğunu, suyun dibindeki taşların dahi görülebildiğini söyledi. Bozyıl, “Üç aylık yasak dönemine titizlikle uyuyoruz. Ancak son dönemde ciddi balık ölümleri gözlemliyoruz. Diyarbakır’dan Cizre’ye kadar olan güzergahta birçok fabrikanın atık suları Dicle Nehri’ne bırakılıyor. Bu tesislerin yeterince denetlenip denetlenmediği, arıtma sistemlerinin çalışıp çalışmadığı soru işareti. Etkin bir denetim yapılırsa nehrin geleceği için olumlu bir adım atılmış olur” ifadelerini kullandı.