300 Yıllık Kilim Yolculuğunda İlmek İlmek El Emeği, Göz Nuru: Hazırlanışı Bir Ayı Buluyor

Köylerde kadınların tek işi kilim yapmak olurken, aylarca ilmek ilmek kilim dokuyan kadınların tek isteği de bir atölyelerinin olması.

Şırnak’ın Beytüşşebap ilçesinde adını jirki aşiretinden alan jirki kiliminin 300 yıl öncesinden bu güne kadar varlığını sürdürüyor. Birçok deseniyle yıllardır anneden kıza geçen kilim geleneği açılan kurslarla bölgede varlığını koruyor. İlçeye bağlı Başaran ve Bolağaç köylerinde açılan kilimlerle jirki aşireti desenleri kullanılarak yüzyıllık gelenekler yaşatılıyor. Farklı renk ve desenlerle yapılan kilimler, bir ay sonra ancak tamamlanıyor. İlmek ilmek elemeği göz nuru kilimleri kış aylarında kar kalınlığının bir metreyi bulduğu köylerde yapıyorlar. Evlerinde yada kurslarda çocuklarıyla beraber günlerce, hatta aylarca kilim dokuyarak ev ekonomisine katkı sunmak için çalışan kadın ve genç kızlar hem para kazanıyor hem de çeyizlerini hazırlıyor.

“HAZIRLANMASI BİR AY, FİYATI 700-2 BİN LİRA ARASINDA”

Usta öğretici Aslıhan Üce, 17 öğrencisiyle tek gözlü odada soba eşliğinde aylardır kilim dokuduklarını söyledi. Yetkililere seslenerek bir atölye açılmasını ve daimi olarak yöre halkının çalışması gerektiğini ifade eden Üce, “Ben 20 yıldır bu işi yapıyorum. Büyüklerimden öğrendim. Jirki kilimi çok zor yapılıyor. Bir kilim 1 ay boyunca ancak yapılıyor. Çok uzun yıllara dayanıyor. Jirki kilimini yaşatmak istiyoruz. Valiliğimizden destek bekliyoruz. Beytüşşebap kaymakamımız sağ olsun bizden alıyor kilimleri ama biz, daha çok üretip, daha çok satmak istiyoruz. Bir atölye açılırsa herkes gelir, şimdi ise kızlar çeyizlerini hazırlıyor. İp sıkıntımız var. Bize ulaşmak isteyen olursa kilim tanesi 700 lira ile 2 bin lira arasında fiyatları değişiyor. Yerimiz çok dar, eğer biraz daha büyük olsa çok öğrenci olur” dedi.

Kursiyer Azime Temel, 3 ayda bu işi öğrendiğini dile getirdi. Çok güzel bir iş olduğunu aktaran Temel, “Çocuklarımızda burada. Yapacağımız bir iş olmadığı için kültürümüzü, tarihimizi yaşamak, yaşatmak istiyoruz. Birçok kilim yaptık. Güzel bir ortamımız var. Büyük bir atölye yapılırsa çevre köylerden de gelen olur. Hem para kazanır hem de bu kilimlerimizin desenleri unutulmamış olur” şeklinde konuştu.